طب گیاهی حکمت | مجله سلامتی و فروشگاه دارو گیاهی
پرخوری عصبی نوعی اختلال است که فرد اقدام به دریافت غیرعادی مواد غذایی می‌کند. این اختلال موجب می‌شود فرد در وعده‌های غذایی خود کالری بیش‌ازاندازهٔ معمول دریافت کند و اندام او از حالت طبیعی خارج شود. افزایش وزن یکی از بزرگ‌ترین معضلات انسان است؛ اگر بافت چربی بیش‌ازحد مجاز در بدن انباشته شود، فرد دچار چاقی یا افزایش وزن می‌شود. با انباشته شدن بیش‌ازحد چربی در بدن باعث پسرفت شاخص سلامتی و کاهش کیفیت زندگی و طول عمر گردد. بیشتر افرادی که دچار این اختلال می‌شوند، به عارضه‌هایی همچون استرس، بیماری‌های قلبی عروقی و کاهش قدرت بدنی درگیر می‌شوند.
افرادی که پرخوری عصبی دارند در واقع اشتهایی ناشی از احساسات و اختلال روانی دارند و پس از دریافت این مقادیر اضافی مواد غذایی سعی بر حذف کالری به‌دست‌آمده دارند. این اختلال از عواملی مانند سن، نژاد، جنس، ژنتیک و مسائل فرهنگی سرچشمه می‌گیرد. طبق تحقیقات به‌دست‌آمده زنان دو برابر مردان در معرض خطر ابتلا به پرخوری قرار دارند. پرخوری عصبی در رده سنی نوجوانی و جوانی شیوع بیشتری دارد. جالب است بدانید از هر ۱۰۰ نفر ۲ نفر به این اختلال مبتلا هستند.
پرخوری عصبی چه علائمی دارد؟
این عارضه با علائمی همراه است؛ درصورتی‌که علائم زیر در فرد مشاهده شود احتمال ابتلا به اختلال پرخوری وجود دارد:
- غذا خوردن افراطی و بیش‌ازحد طبیعی
- فرد تا زمانی که احساس ندامت و گناه کند، به غذا خوردن خود ادامه می‌دهد؛ اما بعدازاین پرخوری عصبی بازهم گرسنه است.
- این افراد بیشتر تمایل دارند در تنهایی غذا بخورند؛ زیرا فرد از پرخوری در انظار عمومی شرم می‌کند.
- نارضایتی، نداشتن اعتمادبه‌نفس و شرم از اضافه‌وزن و فرم بدن خود دارد.
- امتناع از شرکت در جمع‌های دوستانه و خانوادگی و دوری از فعالیت‌های اجتماعی.
- برخی از افرادی که دچار پرخوری عصبی هستند، بلافاصله بعد از غذا خوردن دست به استفراغ عمدی می‌زنند.
- این افراد بعد از دریافت کالری بسیار بالا، دست به فعالیت‌های ورزشی سنگین و طولانی‌مدت می‌زنند تا کالری دریافتی را از بین ببرند.
- مکرر در حال رژیم گرفتن هستند.
- بعد از پرخوری، از ملین و تهوع‌آور استفاده می‌کنند
- استفادهٔ بیش‌ازحد از محصولات شیمیایی و گیاهی برای کاهش وزن
- با ترش از چاق شدن زندگی می‌کنند و مدام استرس دارند.
علت پرخوری عصبی چیست؟
عواملی همچون علل بیولوژیکی، روان‌شناختی، محیطی و رفتاری در پرخوری عصبی تأثیرگذار هستند؛ اما رایج‌ترین شرایطی که زمینه را برای پرخوری عصبی را ایجاد می‌کنند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- ژنتیک؛ در صورت ابتلا یکی از خویشاوندان درجه‌یک به پرخوری عصبی، احتمال ابتلای فرد تا ۴ برابر افزایش می‌یابد.
- بحران‌های روانی یا خانوادگی
- سابقهٔ تجربهٔ سو استفادهٔ جنسی از فرد
- عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس بسیار پایین
- اختلالات خلق‌وخو مانند افسردگی، اضطراب
- اعتیاد به مواد مخدر
پرخوری شبانه
یکی دیگر از علل چاقی، میل به پرخوری در شب هنگام است. بسیاری از افراد در مقابل وسوسهٔ گرسنگی شبانه هیچ کنترلی ندارند و کالری بسیار زیادی را در هنگام شب دریافت می‌کنند؛ این مورد تأثیرات منفی زیادی در سلامت جسمی و کیفیت خواب شبانهٔ آن‌ها دارد. دلایل سندرم پرخوری شبانه به شرح زیر است:
- عوامل ژنتیکی و وراثت
- بی‌نظمی در وعده‌های غذایی در طول روز
- برهم خوردن ساعت طبیعی بدن؛ افرادی که مجبور به بیداری در شب هستند، افرادی که شب‌کاری دارند و افرادی که دائماً در حال سفر هستند معمولا دچار این اختلال می‌شوند.
- افسردگی و نوسانات خلقی
پرخوری در بارداری
بارداری یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی یک زن است. تغذیه مادر در این دوران اهمیت بسیاری دارد و با سلامت و رشد جنین در ارتباط است. پرخوری عصبی و بی‌اشتهایی عصبی ممکن است سلامت مادر و جنین را تحت تأثیر قرار دهد. خانم‌های بارداری که به اختلال پرخوری عصبی مبتلا می‌شوند و برای درمان آن هیچ‌گونه اقدامی نمی‌کنند، ممکن است با مشکلات زیر مواجه شوند؛
- سقط‌جنین در ۳ ماه اول بارداری
- مرده زایی (از بین رفتن نوزاد قبل یا بعد از تولد)
- قرارگیری نوزاد به‌صورت بریچ یا همان وارونه
- اختلال در فشارخون
- افسردگی در بارداری به دلیل اضافه‌وزن
- افزایش احتمال سزارین
- زایمان زودرس
- ناهنجاری‌های مادرزادی در نوزاد
- ضعیف بودن و کمبود شدید وزن نوزاد
- ابتلای نوزاد به بیماری قلبی و عروقی
- اختلال در دستگاه تنفسی نوزاد
پرخوری در کودکان و نوجوانان چه علتی دارد؟
افزایش نگران‌کنندهٔ تعداد کودکان چاق، زنگ خطری برای والدین است. همان‌طور که می‌دانید افزایش چاقی نشانگر افزایش آمار ابتلا به بیماری‌های مختلف در جامعه است. کودکان و نوجوانان باید از همان ابتدا با سبک زندگی سالم و عادت‌های درست غذا خوردن آشنا شوند تا در بزرگ‌سالی خطر چاقی آن‌ها را تهدید نکند. پرخوری عصبی در کودکان و نوجوانان ممکن است از پرخوری احساسی، استرس زیاد و عوامل محیطی باشد. والدین باید در راستای حل این مشکل تمام تلاش خود را بکنند و در صورت ناتوانی به پزشک معالج مراجعه کنند.
عوارض پرخوری عصبی
پرخوری عصبی عوارض متعددی دارد و در برخی موارد حاد، منجر به مرگ فرد می‌شود. عوارض احتمالی پرخوری و چاقی عبارتند از:
- کم شدن آب بدن که منجر به نارسایی کلیه می‌شود.
- مشکلات قلبی مانند نامنظم شدن ضربان قلب و نارسایی قلبی
- پوسیدگی دندان و بیماری لثه
- قطع قاعدگی یا سندرم قاعدگی در خانم‌ها
- مشکلات دستگاه گوارش و یبوست
- اضطراب و افسردگی
- افزایش چربی بدن
- عدم توانایی جسمی و قدرت بدنی کافی
- اعتیاد به مواد مخدر و الکل
- گوشه‌گیری
- کاهش اعتمادبه‌نفس
- دیابت
- مشکلات تیروئید
کنترل پرخوری عصبی
ترس از گرسنه ماندن ریشه در غریزهٔ ما دارد. باید بدانیم که حتی ترس از گرسنه ماندن ولع غذا خوردن ما را افزایش می‌دهد؛ بنابراین اولین قدم برای کاهش وزن کنترل صدای بدن است. در ادامه به معرفی راه‌های ساده اما بسیار کاربردی برای کنترل پرخوری اشاره خواهیم کرد؛
- افزایش میزان وعده‌های غذایی همراه با کاهش میزان مواد غذایی در وعده‌ها؛ به‌عنوان‌مثال می‌توانید هر ۴ ساعت در حجم کم، غذا میل کنید.
- هرگز خوردن صبحانه را فراموش نکنید؛ یکی از راه‌های بسیار مهم در کاهش وزن صبحانه خوردن است.
- فیبر بیشتری مصرف کنید و از خوردن سبزی و سالاد غافل نشوید.
- حذف یا به حداقل رساندن مصرف نوشابه، دلستر، ترشی، انواع فست فود و…
- بلافاصله بعد از غذا آب ننوشید.
- از میوهٔ تازه به‌جای میوهٔ خشک‌شده استفاده کنید. میوهٔ تازه کالری کمتری دارد؛ به طور مثال کالری ۳ قاشق چای‌خوری کشمش معادل میزان کالری یک ظرف پر انگور است.
- حتماً در رژیم غذایی خود از پروتئین استفاده کنید؛ در اینصورت کمتر گرسنه می‌شوید.
- در یک دفتر، عادات غذایی و تغییرات خلق‌وخوی خود را یادداشت کنید. این روش گرچه زمان‌بر است اما در کنترل پرخوری به شما کمک می‌کند.
- شناسایی محرک‌های پرخوری و حذف آن‌ها
- ورزش را فراموش نکنید. در صورت داشتن توانایی جسمی، حتماً ورزش را در برنامهٔ روزانهٔ خود جای دهید.
- خواب به‌موقع شبانه را جدی بگیرید و تا حد نیاز استراحت کنید. از خوابیدن زیادی دوری‌کنید.
- فیلم طنز ببینید. زیرا خنده و شاد بودن افسردگی و اضطراب را از شما دور می‌کند و باعث جلوگیری از غذا خوردن عصبی می‌شود.
- در اجتماع باشید. از خانواده و دوستانتان دوری نکنید و به یاد داشته باشید این کار، اختلال پرخوری را از شما دور می‌کند.
- شادباشید و خنده را فراموش نکنید. خنده سبب می‌شود هوس غذاهای قندی، چرب یا نمکی را در شما کاهش یابد.
آیا اختلال پرخوری عصبی درمان دارد؟
پرخوری عصبی یک بیماری است و گاهی در بعضی از افراد به یک عارضهٔ بسیار حاد تبدیل می‌شود؛ بنابراین نیاز به درمان و کمک گرفتن از پزشک متخصص دارد. درمان تخصصی که به‌طور معمول برای پرخوری عصبی استفاده می‌شود، روانکاوی است. در بیشتر موارد اولین قدم درمان، رفتاردرمانی است. فرد مبتلابه این بیماری با گفت‌وگو و صحبت دربارهٔ مشکل خود و بازگو کردن افکار و احساسات، پزشک را به درک بیشتری از بیماری خود می‌رساند. پزشک شیوهٔ درست غذا خوردن و الگوی فکری و رفتاری غذا خوردن را آموزش می‌دهد. در بعضی از موارد این درمان اثربخشی ندارد؛ بنابراین داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب برای مقابله با پرخوری تجویز می‌کنند.
درمان پرخوری عصبی در طب سنتی
همان‌طور که می‌دانید امروزه درمان‌های طبیعی و گیاهان دارویی طرفداران زیادی دارد. تحقیقات انجام‌شده در طب سنتی راه‌هایی را برای تسریع و تسهیل درمان این بیماری ذکر کرده است:
- درمان طب سوزنی: طب سوزنی به رفع اضطراب و افسردگی کمک می‌کند؛ ازاین‌رو در جلوگیری از پرخوری مؤثر است.
- ماساژ درمانی: این درمان می‌تواند به کاهش اضطراب ناشی از پرخوری کمک کند.
- درمان‌های ذهنی: درمان‌های ذهنی و فیزیکی مانند مدیتیشن و یوگا می‌تواند آگاهی شما را نسبت به غذا خوردن بالا ببرد؛ همچنین باعث ایجاد حس آرامش در فرد می‌شود.
- آشنایی با مزاج: داشتن یک رژیم غذایی متناسب با نوع مزاج شما، می‌تواند تا حدود زیادی باعث کاهش اشتها و درنهایت کاهش وزن شود.
- دم‌نوش‌های گیاهی: بعضی از گیاهان خاصیت چربی سوزی و کاهش وزن را دارند. می‌توانید با مشورت پزشک خود دم‌نوش متناسب با بدن خود را استفاده کنید. در مصرف دم‌نوش‌ها زیاد روی نکنید.
واقعا کنترلش سخته 😔خیلیا فکر میکنن کنترلش دست خودمونه و هی میگن نخور
ولی واقعا این غذا خوردن گاهی تنها راه آرامشه که حواسو پرت میکنه