طب گیاهی حکمت | مجله سلامتی و فروشگاه دارو گیاهی
همه ما در مواقع مختلفی از جمله سرماخوردگی، آلرژی‌های فصلی و آنفولانزا، سرفه را تجربه کرده‌ایم. در حالت طبیعی سرفه کردن باعث پاک‌سازی گلو و ریه‌ها می‌شود؛ بدین‌گونه که با سرفه کردن بدن از مواد محرک و عفونت‌ها پاک‌سازی می‌شود. در واقع سرفه بخشی از سیستم دفاعی و ایمنی بدن است. همچنین این رفلکس سالم و مهم به راه‌های هوا در قفسه سینه و گلو کمک می‌کند. اما نباید به طور پیوسته ادامه‌دار باشد؛ زیرا ممکن است نشانه بروز بیماری‌هایی مانند آسم باشد. پیداکردن راه حلی مناسب برای درمان سرفه به علت اصلی چگونگی بروز آن برمی‌گردد و تا دلیل سرفه مشخص نشود نمی‌توان آن را درمان کرد. در حالت عادی طی سه هفته، سرفه بهبود پیدا می‌کند.
علت‌های سرفه کردن
سرفه‌ها انواع مختلفی دارند از قبیل سرفه خشک، سرفه خلط دار و سرفه تب‌دار اما همانطور که گفتیم ابتدا باید دلیل سرفه را دانست تا بتوان آن را درمان کرد. از سری علت‌های سرفه کردن عبارت‌اند از:
- بیماری‌های ریوی
- آلرژی یا حساسیت فصلی
- سینوزیت
- آسم
- ورم لوزه
- عفونت‌های ویروسی
- عوامل محیطی
- رفلاکس معده
- عوارض برخی از داروها
- مصرف سیگار
مواقع ضروری برای مراجعه به پزشک
سرفه اگر بیشتر از سه هفته ادامه داشته باشد حتماً باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین عوامل مهم دیگری که باید به آنها توجه داشته باشید شامل درد عضلانی، تب و لرز، سردرد شدید، کاهش وزن نامتعادل، درد در قفسه سینه، حالت تهوع با استفراغ به دلیل سرفه زیاد، تنگی نفس، خس‌خس‌کردن سینه، مشاهده خون در مخاط، تپش قلب، کبود شدن لب، صورت و زبان است. در صورت بروز هر یک از این علائم باید به سرعت نسبت به درمان تخصصی اقدام نمایید.
درمان سرفه با طب سنتی
همانطور که اشاره کردیم سرفه‌ها انواع مختلفی دارند؛ ممکن است منشأ آنها از ریه یا خارج ریه باشد که هرکدام درمان ویژه خودشان را در طب سنتی دارند.
درمان سرفه تب‌دار
اگر احساس کردید که سرفه فرد همراه با تب و علائمی همچون عفونت ریه یا ذات‌الریه است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در این مورد عفونت و التهاب پرده‌های ریه با خلط خونی و یا بالاآوردن خون همراه است. درهرصورت، طب سنتی استفاده از شیر به همراه کتیرا را بسیار توصیه می‌کند. همچنین حتماً همان روز از خوردن ماهی ترش پرهیز شود.
درمان سرفه خلط دار
هنگام سرماخوردگی و زکام در مواقعی که سرفه همراه با خلط در حلق است، یعنی سرفه با علائم گرما یا سوزش حلق و بینی و آبریزش و خلط همراه آن باشد، باید تاحدامکان غذای خود را کم کنید و از مواد غذایی سردی مثل آش ماش با مغز بادام، کدو، خیار، اسفناج و ماءالشعیر استفاده کنید. همچنین غذاهایی که به بهبود ترشحات و پاک‌کننده ریه و مجاری باشند، بهترین گزینه‌ها برای درمان سرفه هستند؛ این غذاها شامل حریره آرد باقلا و حریره جو با باقلا و نشاسته و آب سبوس و آش چغندر و اسفناج و مویز با انجیر خشک و بادام پوست‌کنده یا پسته و کره با شکر یا عسل می‌شوند.
اگر در هنگام سرفه با سردرد و یا احساس سردی در مجاری مواجه شدید حتماً به‌جای آب از آب عسل استفاده کنید. استفاده از نان سبوس‌دار با گوشت جوجه و کبوتر با روغن زیتون یا روغن گاو بسیار مفید است. در طب سنتی تأکید زیادی بر نخود آب با شوید و دارچین و روغن زیتون برای سرفه خلط دار شده است.
درمان سرفه خشک
در طب سنتی برای درمان سرفه خشک دو راهکار وجود دارد که یه درمان‌های خوراکی و غیرخوراکی دسته‌بندی می‌شوند؛ لذا بیمار می‌تواند از هر دو مورد این روش درمان سرفه استفاده کند.
درمان غیرخوراکی سرفه خشک
درمان‌های غیرخوراکی در طب سنتی معمولاً ساده‌اند و به‌راحتی در خانه انجام‌پذیر است. این درمان‌ها عبارت‌اند از:
- استنشاق گلاب: بر اساس شیوهٔ درمان طب سنتی استنشاق گلاب از عوامل کاهش سرفه به شمار می‌رود. به دلیل اینکه گلاب باعث کاهش علائم بیماری تنفسی در بدن می‌شود.
- قرقره آب‌نمک: اگر در کنار سرفه علائمی مانند خارش یا سوزش احساس کردید، غرغره آب‌نمک را در اولویت قرار دهید؛ زیرا آب‌نمک خاصیت ضدعفونی‌کننده دارد و همین عامل باعث ازبین‌بردن میکروب‌ها و باکتری‌های موجود در گلو می‌شود.
- ماساژ با روغن‌های گیاهی: از قدیمی‌ترین درمان‌های سرفه در طب سنتی استفاده از روغن بنفشه است. توصیهٔ طب سنتی این است که روغن بنفشه را بروی قفسه سینه ریخته و ماساژ دهید.
- رایحه‌درمانی: در این روش باید روغن اکالیپتوس را به نسبت حجم آب باهم ترکیب کرده و سپس بخار آن را استنشاق کرد.
- بخور و دستگاه تصفیه هوا: می‌توانید با مرطوب کردن هوا سرفه خشک را درمان کنید؛ ازاین‌رو از هر دو نوع بخور سردوگرم می‌توان استفاده کرد. دستگاه‌های تصفیه هوا به دلیل کم‌کردن میزان گردوغبار در هوا در درمان سرفه تأثیر بسزایی دارند.
درمان‌های خوراکی سرفه خشک
معمولاً خوراکی‌های مفید در درمان سرفه با دم کردن و یا مخلوط آن با شیر و عسل مصرف می‌کنند. می‌توان این مواد را در چند دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- چای‌ها و دم‌نوش‌ها: طب سنتی به مصرف چای سبز و ماسالا بسیار تأکید می‌کند. علاوه بر چای‌ها، دم‌نوش‌ها نیز نقش خوبی را در درمان ایفا می‌کنند.
- مرزنجوش: این گیاه پر خاصیت و ضدالتهاب است. سه قاشق‌چای‌خوری از مرزنجوش را در یک لیوان آب داغ بریزید و پس از مدتی میل کنید. برای درست‌کردن دم‌نوش‌هایی مانند ریحان، کتان، پونه و سیر، فلفل قرمز، چهار تخمه و گل پنیرک از همین روش استفاده می‌شود.
- ریشه گل ختمی: بهتر است این گیاه را ۱۰ دقیقه در آب داغ غوطه‌ور کنید و سپس آن را برای کاهش سرفه مصرف کنید.
- آویشن: آویشن به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان در درمان سرفه کارایی دارد. برای مصرف دو قاشق چایخوری آویشن خشک را در آب داغ مخلوط کنید و بعد از ۱۰ دقیقه میل کنید.
- زنجبیل: دم‌نوش زنجبیل نیز مانند مرزنجوش دارای خاصیت ضدالتهابی است و بهتر است دم‌نوش زنجبیل را با عسل میل کنید.
- میوه‌ها و آبمیوه‌ها: آناناس، سیب، لیمو و انگور از سری میوه‌های مورداستفاده برای سرفه هستند. در کنار آنها آب‌هویج و آب پیاز در طب سنتی توصیه می‌شوند.
نکته‌های مهم طب سنتی برای درمان سرفه
- استفاده از بخورها و دم‌نوش‌ها: همانطور که اشاره کردیم دم‌نوش‌های مختلفی وجود دارند که برای درمان سرفه کاربردهای ویژه‌ای دارند؛ اما نکته مهم این است که حتماً در صورت مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید تا باعث آسیبی در بدن نشود.
- شستشوی بینی با آب‌نمک: زمان‌هایی که سرفه با آبریزش بینی، سینوزیت و سردرد همراه است، از شستشو با آب‌نمک غافل نشوید. بسیار مهم است که در طول روز با سرم شستشو یا آب‌نمک مجرای بینی را شستشو دهید.
- پرهیز غذایی: مصرف غذاهای محرک باعث تشدید سرفه می‌شوند. به یاد داشته باشید که از غذاهایی که حاوی سرکه هستند، ترشیجات، غذاهای خیلی تند و ترش، پرنمک و استفاده از ادویه‌های بیش از حد اعتدال خودداری کنید. غذاهای بسیار سنگین و دیرهضم اصلاً مناسب استفاده در این دوران نیست.
- محیط معتدل: قرارگرفتن در معرض هوا و محیط سرد، باعث تشدید شدن سرفه می‌شود. نکته مهمی که باید به آن پرداخت این است که اگر در معرض هوای سرد قرار گرفتید، فوراً سر، صورت و قفسه سینه خود را بپوشانید.
من چند سال پیش تو زمستون سرما خوردم
یه مدت خیلی زیادی سرفه داشتم
رفتم دکتر طب سنتی
گفت تا یه هفته،هر روز صبح یه لیوان شیرو گرم کنم و بعد بهش یه قاشق سوپخوری پودر ثعلب بهش اضافه کنم و بخورم.
منم انجام دادم
و خوب نشدم 😐 خواستم بگم اگر دکتری همچین چیزی بهتون پیشنهاد داد انجام ندین، الکیه 😁
مرسی 😂😂😂😂
من غذاهامو با نمکف زیادی درست میکنم
میدونم خیلی مضره، اما نمیتونم ترکش کنم
ادویه های سالم رو جایگزین کنید
زردچوبه، آویشن و حتی آب لیمو ترش تازه