طب گیاهی حکمت | مجله سلامتی و فروشگاه دارو گیاهی
تخم شربتی دانه پرفایده و مفیدی است؛ گیاه آن یک‌ساله و بومی آمریکای مرکزی است و در دسته نعناعیان قرار می‌گیرد. در شهرها با نام‌های متفاوتی از جمله بادروج، تره خراسانی، حوک، اوقیمن، بورنگ صریرا و بادروج ابیض شناخته میشود. هنگامی که در آب قرار گیرد لعاب می‌اندازد و آب را به خود جذب می‌کند، به همین دلیل برای رفع تشنگی و عطش مناسب است و یکی از پر طرف‌دارترین شربت‌های ایران ماه رمضان و تابستان می‌باشد. معمولاً آن را با زعفران، بیدمشک و خاکشیر ترکیب می‌کنند، کالری کم اما ارزش غذایی بالایی دارد. بیشتر از اینکه برای گرما و عطش کاربرد داشته باشد یک گیاه دارویی است.
از دیدگاه طب ایرانی طبیعت تخم شربتی گرم و تر است و مصرف آن در فصول گرما برای حفظ تعادل بدن و بالارفتن تحمل گرما توصیه میشود. به دلیل طبع گرم و تر بیشتر برای افراد سرد مزاج (سودایی) مناسب است. افراد دموی که مزاجشان گرم و تر است با رعایت اندازه می‌توانند از آن مصرف کنند.
این دانه کوچک حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، فلانوئیدها، ویتامین A و K، لوتئین، پروتئین‌ها، زاکسانتیین، پتاسیم، روی، مس، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز و فیبری بنام پکتین می‌باشد.
خواص تخم شربتی
- درمان سرماخوردگی: تخم شربتی حاوی فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌های مفید است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود که برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی مفید است.
- درمان سرفه و بیماری‌های تنفسی: مخلوط تخم شربتی، زنجبیل و عسل برای درمان سرفه‌های شدید، آسم و آنفولانزا مفید است.
- مفید برای کبد:تخم شربتی سرشار از آنتی‌اکسیدان فلانوئید است که از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد حفاظت می‌کند؛ ابتلا سرطان کبد را کاهش می‌دهد. یکی دیگر از خواص تخم شربتی کمک به درمان و پاک‌سازی کبد است. علت ایجاد کبد چرب تجمع بیش از حد چربی در کبد است و برای مقابله با آن کاهش چربی خون و تغذیه سالم لازم است. تخم شربتی سرشار از فیبر است؛ فیبر یکی از موادی است که می‌تواند به کنترل سطح کلسترول و قند خون کمک کند. دانه‌های آن دارای پکتین است که جذب کلسترول در روده را کاهش می‌دهد. ترکیب ترنجبین و تخم شربتی و ترکیب خاکشیر و تخم شربتی به پاک‌سازی کبد چرب کمک می‌کند.
- رفع بی‌خوابی و کنترل استرس: یکی دیگر از فواید تخم شربتی کمک به داشتن خوابی راحت و آسوده است. تخم شربتی حاوی منیزیم است که با کاهش سطح کلسترول بی‌خوابی را درمان می‌کند؛ اسیدآمینه و تریپتوفان در کنترل و تنظیم خواب نیز نقش دارد. همچنین بر خلق‌وخو تأثیر مثبت می‌گذارد و باعث کاهش استرس میشود. مصرف تخم شربتی که دارای مواد مغذی بسیاری است هنگام خواب برای کسانی که در طول شب به علت گرسنگی یا تشنگی بیدار می‌شوند مفید است. همچنین مصرف تخم شربتی هنگام خواب باعث میشود تا بتوانید در مکان‌های پرسروصدا و پرجمعیت نیز به آسودگی بخوابید.
- جلوگیری از پوکی‌استخوان: این دانه‌های کوچک مقدار بسیار زیادی کلسیم در خود دارند؛ تقریباً 5 برابر شیر!وجود ماده‌ای به نام بورون در تخم شربتی انتقال کلسیم به استخوان‌ها را سرعت می‌دهد و این یعنی وجود یک کاتالیزگر به همراه خودش دارد. مس، منگنز، فسفر، منیزیم و پروتئین موجود در آن هم برای حفظ تراکم استخوان‌ها لازم و حیاتی است.
- لاغری: معروف‌ترین خاصیت این گیاه برای لاغری است. تخم شربتی سرشار از ویتامین‌ها و پروتئین است و به همین دلیل موجب افزایش سوخت‌وساز بدن میشود. فیبر موجود در آن اشتها را کاهش می‌دهد، همان‌طور یا ریخته شدن در آب لعاب می‌دهد و آب را به خود جذب می‌کند در معده هم همین اتفاق می‌افتد و جلوی پرخوری را می‌گیرد.
خواص تخم شربتی برای پوست
این دانه کوچک حتی برای پوست هم مفید است.
- ضدآفتاب قوی و طبیعی: تخم شربتی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که باعث شده به‌عنوان یک ضدآفتاب طبیعی شناخته شود. برای محافظت از پوست در مقابل اشعه‌های مضر نور خورشید از تخم شربتی به‌صورت موضعی استفاده کنید.
- رفع چین‌وچروک پوست: رادیکال‌های آزاد اگر کنترل نشود باعث ایجاد چین‌وچروک‌های متعدد میشود. تخم شربتی به دلیل مقادیر غنی از فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها رادیکال‌های آزاد را کنترل می‌کند و باعث جوان‌سازی و رفع چین‌وچروک پوست میشود.
- سفیدکردن رنگ پوست: تخم شربتی با اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان‌های قوی که دارد درصورتی‌که به‌صورت ماسک استفاده شود می‌تواند در روشن‌تر شدن پوست نقش داشته باشد.
- بهبود آکنه: تخم شربتی می‌تواند از رشد باکتری ایجادکنندهٔ آکنه جلوگیری کند و به‌این‌ترتیب به‌سلامت پوست کمک می‌کند.
- کمک به رشد مو: پروتئین غذای مو است؛ اگر پروتئین کافی به موها نرسد رشد خوبی نخواهند داشت. تخم شربتی مقادیر زیادی پروتئین دارد که برای موها مفید است. همچنین برای درمان ریزش مو خوب است.
مضرات زیاده روی در مصرف تخم شربتی
- مصرف زیاد آن باعث سرگیجه و اختلال در بینایی میشود.
- کاهش سطح قند خون
- کاهش بیش از حد از حد فشارخون
- وجود خون در ادرار
- همین‌طور افرادی که ورم معده دارند بهتر است از خوردن آن پرهیز کنند.
تفاوت تخم شربتی با تخم ریحان و دانه چیا
به دلیل شباهت فیزیکی این سه با هم برخی دچار اشتباه می‌شوند به‌طوری‌که این دانه‌ها را به‌جای هم استفاده می‌کنند.
اما باید بدانید که:
- تخم شربتی از نظر اندازه ریزتر است و به رنگ سیاه براق است؛ همچنین بعد از ریخته شدن در آب لعاب‌دار شده و رنگ آن به خاکستری متمایل میشود.
- تخم ریحان از نظر اندازه درشت‌تر است. رنگ آن سیاه مات است و تنها شباهت آن این است که بعد از ریخته شدن در آب لعاب می‌دهد و رنگش متمایل به خاکستری میشود.
- دانه چیا بیضی‌شکل است. رنگ آن قهوه‌ای تیره رگه‌دار است اما به رنگ‌های سیاه، خاکستری و سفید هم دیده میشود.
زمانی که در آب ریخته شود به‌تدریج لعاب می‌دهد. - تفاوت آن‌ها از نظر خواص در این است که تخم شربتی آهن بسیار بالایی دارد؛ دانه چیا بالاترین منبع گیاهی امگا 3 در جهان است.
من همیشه مصرف میکنم تخم شربتی رو
حجم معده رو پر میکنه و توی رژیم های لاغری خیلی کاربردیه